اين حیطه از دو ناحيه جنوبی و شرقی به پک پذیرایی ترحیم مشهد حصار شهر که تاريخچه آن به فرصت اسلامی سلسله ايوبیها ، مملوکیها و عثمانی باز میشود اشراف شده است ؛ و اما از دو ناحيه شمالی و غربی ، مسجد به رواقهايی احاطه شده که در طول ايوبیها و مملوکيان ساخته شده بود . حريم مسجد دربرگيرنده صخره مبارکهای هست که پيامبرگرامی اسلام از فراز آن به سماوات عروج کردند و گنبدی بر بالای آن بنا گردیدهاست.
کل مساحت مسجدالاقصی که در برگيرنده ،گلدسته ها ، رواقها ، مدرسه ها علوم دينی ،گنبدها ، سقاخانهها ، ايوانها و محرابها بوده برای مسلمانها مبارک میباشد واين فرموده حقتعالی كه :
منزه و تمیز خدايی که شبانگاه عبدی خود را از مسجدالحرام به مسجدالاقصی منتقل تشکیل داد ، به همان مسجدی که پيرامونش را با علايم و آيات خويش میمون گردانيدهايم ، براستی که او شنوا و بيناست.
کلیه اين حوزه مسجدالاقصی نام و لقب مبارك گرفته میباشد و اين تسميه از قول پيامبر تا فرصت مملوکيان معمول بود و از اين مجال حرم شريف لقب گرفت ، و بدين ترتيب از عهد و پیمان نبوی تا عصر مملوکيان بر مجموع اين حوزه نام مبارک مسجدالاقصی اطلاق داده شد . مملوکيان اداره مسجدالاقصی را از قدس تفکيک کرده و مديريت خاصی که به مدير بقاع شريف موسوم گشت ، برای اين خواسته تعيين کردند . بعدها مسجد ابراهيم یا الخليل را به اين مديريت ملحق ساختند و از اين پس صاحب و مالک اين منزلت به مدير حرمين شريف ملقب شد _ به استناد اثر ها و نقش ونگارهای اسلامی مملوکيان که با غرض مستندسازی اکثر وقت ها اثر ها پر رنگ معماری اسلامی اجرا گرفته _ ، و اين نامگذاری تا به امروز در ميان مسلمانها متداول مانده می باشد ونام مسجد خوشیمن الاقصی را بکار بردهاند تا گاهی بر مسجد سرپوشيده وگاهی ديگر بر بخش خوش یمن دلالت کرده باشند . حرم شريف به حرم قدس نيز دارای شهرت گشت.
.